Η σωστή ανάπτυξη του μολυβιού για γραφή αρχίζει πολύ νωρίτερα από ό, τι νομίζετε στα παιδιά. Από τη στιγμή που το παιδί σας αρχίζει να πιάνει τα αντικείμενα με τα χέρια του να μπουσουλάει ή να σκαρφαλώνει. Με αυτόν τον τρόπο βοηθάει στην ανάπτυξη των μυών στους ώμους, γίνονται πιο δυνατοί, και τα χέρια πιο σταθερά , κατ’ επέκταση η σύλληψη του μολυβιού γίνεται πιο σωστή.
Στάδια ανάπτυξης για το κράτημα του μολυβιού ανά ηλικία :
( 3 – 5 μηνων)

Μέχρι την ηλικία των 3.9 μηνών το παιδί θα πρέπει να μπορεί να πιάσει μια κουδουνίστρα η κάποια άλλα αντικείμενα.
Στην ηλικία των 5.2 μηνών μπορεί να πιάσει αντικείμενα χρησιμοποιώντας την παλάμη του χωρίς ακόμη να χρησιμοποιεί τον αντίχειρα του.
(6 μηνών)

Στο στάδιο αυτό το παιδί χρησιμοποιεί την παλάμη του συμπεριλαμβανομένου και του αντίχειρα για να πιάσει αντικείμενα.
(7 μηνών)

Αρχίζουν πλέον να χρησιμοποιούν για τα καλά τον αντίχειρα στην διαδικασία πιασίματος των αντικειμένων.
(8 μηνών)

Το παιδί μέχρι τους 8 μήνες αρχίζει και πιάνει αντικείμενα χρησιμοποιώντας ενα είδος κρατήματος που μοιάζει με “τσουγκράνα”. Αυτό σημαίνει ότι αρχίζει να λυγίζει τα δάχτυλά του για να φέρει πιο κοντά του ένα αντικείμενο.
(8 – 10 μηνών)

Στην ηλικία των 8-10 μηνών το παιδί αρχίζει να χρησιμοποιεί έναν διαφορετικό τρόπο πιασίματος. Για να πιάσει ένα αντικείμενο χρησιμοποιεί τον αντίχειρα τον δείκτη και τον μέσο.
(από 10, 12 μηνών)

Ο τρόπος κρατήματος έγκειται στην τοποθέτηση των άκρων των δακτύλων. Το αντικείμενο δηλαδή κρατιέται απ’ τον αντίχειρα και τον δείκτη
(12 – 15 μηνών)

Σε αυτή την ηλικία το παιδί αρχίζει να κρατάει τα αντικείμενα με την παλάμη του. Πρόκειται για ένα κράτημα που μοιάζει με γροθιά και ο αντίχειρας τυλίγεται στο πάνω μέρος του μολυβίου. Ο τρόπος αυτός θεωρείται “πρωτόγονος” τρόπος γραφής.
(2 – 3 ετών)

Στην ηλικία των 2 με 3 ετών το παιδί περνάει σε ένα άλλο στάδιο γραφής κατά το οποίο τα δάχτυλα είναι τώρα στραμμένα προς τα κάτω και όλα συμμετέχουν στην διαδικασία της γραφής και με μεγάλη συμμετοχή του βραχίονα.
(3 – 4 ετών)

Στην ηλικία των 3 με 4 ετών το παιδί περνάει στο επόμενο στάδιο. Στο στάδιο αυτό τα παιδιά κρατούν “μαλακά” τα μολύβια τους και χρησιμοποιούν το σύνολο των δαχτύλων τους κατά την διαδικασία την γραφής. Ενδέχεται να υπάρχει και κίνηση του βραχίονα, ενώ οι καρποί είναι σταθεροί.
Τρία δάχτυλα κρατούν το μολύβι και ένα τέταρτο δάχτυλο χρησιμοποιείται ως στήριγμα.
(5 – 6 ετών)

Μέχρι το παιδί σας να ξεκινήσει το νηπιαγωγείο θα είναι σε θέση να χρησιμοποιεί τον πιο ώριμο τρόπο γραφής, κατά τον οποίο τα παιδιά χρησιμοποιούν τα άκρα των δαχτύλων τους για να κρατάνε το μολύβι και επίσης το κρατάνε με μια ελαφριά κλίση και όχι κάθετα.
Αυτός ο τρόπος γραφής μοιάζει αρκετά με αυτό των ενηλίκων.
Ο καρπός συμμετέχει στην διαδικασία κάτι που σημαίνει ότι ο βραχίονας πλέον δεν συμμετέχει ούτε αιωρείται πάνω από το τραπέζι αλλά ακουμπά σταθερά πάνω σε αυτό.
Τα παραπάνω στάδια δείχνουν μια ενδεικτική χρονολογική ηλικία που πρέπει το παιδί να κάνει την κάθε δραστηριότητα. Μην ξεχνάτε ότι το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και πρέπει να περάσει απ’ όλα τα στάδια μέχρι να κρατήσει σωστά το μολύβι, την ξυλομπογιά ή τον μαρκαδόρο. Σε καμία περίπτωση δεν το πιέζουμε, γιατί το μόνο που θα καταφέρουμε είναι αντίθετα αποτελέσματα. Ωστόσο, αυτό σας δίνει μια καλή ιδέα για το τι πρέπει να κάνετε για να αρχίζει το παιδί σας να εξερευνά τον υπέροχο κόσμο της γραφής.

Kάποια παιδιά έχουν χαμηλότερο μυικό τόνο απ’ το κανονικό με αποτέλεσμα τα χέρια τους να είναι σχετικά αδύναμα. Και τα αδύναμα χέρια δεν βοηθούν, μεταξύ άλλων, και στο σωστό κράτημα των εργαλείων γραφής.
Ακολουθούν κάποιες προτάσεις για την μυική ενδυνάμωση των χεριών των παιδιών.
Τσαλάκωμα χαρτιών, εφημερίδας κτλ.
Στράγγισμα σφουγγαριού
Χρησιμοποίηση ψαλιδιού
Παιχνίδι με πλαστελίνη χρησιμοποιώντας πλάστη
Σκαρφάλωμα σε τοίχο αναρρίχησης
Ζωγραφική σε πίνακα
Παιχνίδι με σβούρα με στόχο την επιτάχυνση της περιστροφής
Πιάσιμο μικρών αντικειμένων με τσιμπίδα
Παιχνίδι με ντόμινο. Παροτρύνετε το παιδί να τοποθετήσει προσεκτικά το ένα τουβλάκι πάνω στο άλλο.
Όλες οι προαναφερθείσες δραστηριότητες έχουν ως στόχο το παιδί να γυμνάσει τα χέρια του καταβάλοντας δύναμη και με αυτό τον τρόπο να ενδυναμώσει τους μύες των χεριών του. Τακτική εξάσκηση με παρόμοιες δραστηριότητες συμβάλλει στην μακροπρόθεσμη μυική ενδυνάμωση των χεριών του παιδιού.